شیعه میگوید خدا گاهی از کارهایش پشیمان میشود!
سؤال:
آیا صحیح است که شیعه معتقد است که خدا گاهی اوقات از کارش پشیمان می شود و تغییر نظر می دهد؟! (اصطلاحا به چنین عقیده ای «بداء» می گویند.)
جواب:
صحیح است که شیعه معتقد به مسأله ای به نام «بداء» میباشد ولی نه بدین معنا که معتقد باشد که خداوند گاهی اوقات در تصمیم گیریهایش اشتباه می کند و بعد از مدتی که گذشت متوجه اشتباه خود شده و پشیمان می شود!!
هیچکدام از علمای شیعه به چنین مطلب باطلی، معتقد نیست بلکه منظور شیعه از «بداء» مطلب دیگری است که توضیحش خواهد آمد.
آری متأسّفانه موضوع «بداء» از موضوعاتى است که دستاویز عجیبى براى بعضى از مخالفان شیعه و حتّى بعضى از دشمنان اسلام شده است; آنها بدون این که کوچکترین تحقیقى درباره این مطلب در کتاب هاى بزرگان شیعه و دانشمندان «عقاید و مذاهب» اسلام بکنند، تنها به همین یک کلمه چسبیده و قلمفرسایى و تفسیرهایى که کمترین ارتباط به عقاید شیعه ندارد، براى آن کرده اند و مطالب موهوم و بى اساس به ما نسبت داده اند.
در هر حال براى روشن شدن حقیقت معناى کلمه «بداء» از نظر عقاید شیعه، کافى است به بیان ساده و مختصرى که ذیلا گفته مى شود، توجّه فرمایید:
بسیار مى شود که مقدّمات کارى در نظر ما از هر جهت مهیّاست، ولى پیشامدهاى غیر منتظره اى رخ مى دهد و آن وضع به هم مى خورد و آن کار انجام نمى شود در این جا گفته مى شود: خدا نخواست چنین مطلبى انجام یابد، و ممکن است در همین جا کلمه «بداء» به کار برده شود و گفته شود: «بد الله انّه لا یرید هذا» یعنى از خداوند آشکار شد که نمى خواهد این کار انجام شود. بنابر این مقصود این نیست که براى خدا آشکار شد، تا مستلزم جهل خداوند باشد بلکه مقصود این است که از خدا براى ما آشکار گشت.
بدیهى است این مطلب اشکالى ندارد و موضوعى است که در طول زندگى هرکس بارها واقع میشود که امورى برخلاف آنچه انتظار مى رفت رخ مى دهد، این همان «حقیقت بداء» است.
حال ببینیم چگونه این موضوع با عقاید مذهبى ما آمیخته شده و رابطه پیدا کرده است؟
ما معتقدیم (و آیات قرآن مجید و اخبار هم گواهى مى دهد) که بسیار مى شود مقدّمات بلا و ناراحتى هایى فراهم مى گردد و شاید انتظار آن هم مى رود، امّا مردم به سوى خدا مى روند، دعا مى کنند و دست از کارهاى ناروا مى کشند، نسبت به یکدیگر خوبى مى کنند و کارهاى نیک انجام مى دهند و خداوند به برکت این اعمال، بلا و بدبختى و ناراحتى را بر مى گرداند، این یکى از موارد بدا است.
گاهى هم بعکس، مقدّمات خوشبختى و نعمت فراهم شده و مردم کارهایى انجام مى دهند که ورق بر مى گردد، این برگشت ورق، همان بداست.
بسیار مى شود که سرنوشت انسان، بر اثر اعمال خوب و بد او تغییر مى یابد و این یکى از افتخارات ماست که سرنوشت خود را مربوط به اعمال خویش مى دانیم.
میتوان گفت این که در این موارد گفته مى شود براى خدا «بدا» رخ داد، نظر به ظاهر کار و از دیدگاه فکر ما و محاسبات ماست، زیرا انسان روى محدودیّتى که دارد، تصوّر مى کند که فلان حادثه قطعاً رخ خواهد داد، یا حتماً جامه عمل نخواهد پوشید، وقتى خلاف آن را مشاهده کرد و دید که محاسبات او اشتباه بوده است، روى مقیاس فکر خود مى گوید: «براى خدا بدا رخ داده» در صورتى که آنچه شایسته مقام اوست «بداء» نیست بلکه «ابداء» است; یعنى چیزى را که از نظر ما مخفى بود، آشکار ساخت.
خلاصه، وقوع حوادث غیر مترقّبه و برخلاف شرایط در نظر ما «بداء» است، یعنى چیزى که پنهان بود، براى ما آشکار گشت; ولى درباره خدا «ابداء» یعنى اظهار است و چیزى را که مخفى کرده بود، آشکار مى سازد و این که درباره خدا گاهى به جاى «ابداء» به کار مى رود، روى یک نوع مقایسه است که گفته شد. (1)
--------------------------------
(1) برگرفته از کتاب: پاسخ به پرسشهای مذهبی، ناصر مکارم شیرازی و جعفر سبحانی، سؤال 12، ص54
برگرفته از porseshgaran.org
منبع: انجمن هاي سياسي مذهبي فرهنگي نورآسمان
http://www.nooreaseman.com/forum257/thread46233.html
تبادل لينك
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر