تواضع از منظر قرآن کریم
حجت الاسلام قرائتی
واژه «تواضع» كه به معناى فروتنى است، در قرآن كریم ذكر نشده و لكن تعبیرهاى مختلفى كه مفهوم تواضع و فروتنى را در بر دارد مطرح شده است. مانند «خبت» «خفض جناح» «لین» «ذلّة» «هون»
آیات ذیل شاهد بر این مطلب است:
1. «انّ الذین امنوا و عملوا الصالحات و اخبتوا الى ربهم اولئك اصحاب الجنة»
هود، 23
2. «و بشرّ المخبتین» حج، 34
3. «و اخفض جناحك للمؤمنین» حجر، 88
4. «فبما رحمة من اللَّه لنت لهم» ال عمران، 159
5. «اذلة على المؤمنین اعزّة على الكافرین» مائده، 54
6. «عبادالرحمن الذین یمشون على الارض هوناً» فرقان، 63
ابعاد مختلف تواضع
1 - تواضع در برابر خداوند سبحان:
«انّ الذین امنوا و عملوا الصالحات و اخبتوا الى ربّهم اولئك اصحاب الجنة» هود، 23
كسانى كه ایمان آوردند و عمل شایسته انجام دادند و در برابر پروردگارشان خضوع و خشوع كردند آنها اهل بهشتند .
2 - تواضع در برابر مؤمنان:
«و اخفض جناحك للمؤمنین» حجر، 88
و بال (عطوفت) خود را براى مؤمنین فرود آر .
3 - تواضع در برابر مستمندان:
«و لا تطرد الذین یدعون ربّهم بالغداة و العشىّ» انعام، 52
و كسانى را كه صبح و شام خدا را می خوانند و جز ذات پاك او نظرى ندارند، از خود دور مكن .
4 - تواضع در برابر والدین:
«و اخفض لهما جناح الذّل من الرحمة» اسراء، 24
و بالهاى تواضع خوش را از محبت و لطف در برابر آنان فرود آر.
5 - تواضع در برابر استاد:
«قال له موسى هل اتبعك على ان تعلّمن ممّا علّمت رشداً» كهف، 66
موسى به او گفت آیا از تو پیروى كنم تا از آنچه به تو تعلیم داده شده مایه رشد و صلاح است به من بیاموزى ؟
6 - تواضع مسئولین نسبت به مردم:
«فبما رحمة من الله لنت لهم» ال عمران، 159
به (بركت) رحمت الهى در برابر مردم نرم (و مهربان) شدى .
7 - تواضع در راه رفتن:
«و لا تمش فى الارض مرحاً» اسراء، 37
و روى زمین با تكبّر راه مرو .
8 - تواضع در سخن گفتن:
«فقولا له قولاً لیّناً» طه، 44
اما به نرمى با او سخن بگویید .
9 - تواضع در شیوه زندگى:
«عباد الرّحمن الذین یمشون على الارض هوناً» فرقان، 63
بندگان (خاص خداوند) رحمان كسانى هستند كه با آرامش و بى تكبر بر زمین راه مى روند .
چرا باید انسان متواضع باشد؟
پاسخ: به دلایل ذیل:
1 - چون انسان از خاك خلق شده است: «و اللّه خلقكم من تراب» فاطر، 11
2 - چون از آب پست خلق شده است: «ثم جعل نسله من سُلالة من ماءٍ مهین» سجده، 8
3 - انسان ضعیف است: «خلق الانسان ضعیفاً» نساء، 28
4 - انسان محتاج و نیازمند است: «یا ایها الناس انتم الفقراء الى الله و الله هو الغنى الحمید» فاطر، 15
5 - علم و دانش انسان محدود است: «و ما اوتیتم من العلم الاّ قلیلاً» اسراء، 85
6 - قدرت انسان در معرض زوال است: «هلك عنّى سلطانیه» حاقّه، 29
7 - ثروت انسان كار ساز نیست: «ما اغنى عنّى مالیه» حاقّه، 30
«ما اغنى عنه ماله و ما كسب» مسد، 2
8 - عدم توانایى انسان بر جلب منفعت و دفع ضرر: «قل لا املك لنفسى ضرّا و لا نفعاً الاّ ما شاء الله» اعراف، 188
9 - عدم توانایى انسان بر حفظ دانشهاى خویش: «و منكم من یردّ الى ارذل العُمُر لكىلا یعلم بعد علم شیئاً» نحل، 70
10 - عدم توانایى بر حفظ جوانى: «و من نعمّره ننكّسه فى الخلق افلا تعقلون» یس، 68
11 - عدم توانایى فرار از مرگ: «قل انّ الموت الّذى تفرّون منه فانّه ملاقیكم» جمعه، 8
12 - عدم توانایى انسان در حل مشكلات: «ان یمسسك اللَّه بضرّ فلا كاشف له الّا هو»
انعام، 17
13 - عدم توانایى بر وصیت به هنگام احتضار: «فلا یستطیعون توصیة و لا الى اهلهم یرجعون» یس، 50
14 - ناتوانى بشر در برابر حوادث زمینى: «ءامنتم من فى السماء ان یخسف بكم الارض فاذا هى تمور» ملك، 16
15 - ناتوانى بشر در برابر حوادث آسمانى: «ام امنتم من فى السماء ان یرسل علیكم حاسباً فستعلمون كیف نذیر» ملك، 17
حجت الاسلام قرائتی
واژه «تواضع» كه به معناى فروتنى است، در قرآن كریم ذكر نشده و لكن تعبیرهاى مختلفى كه مفهوم تواضع و فروتنى را در بر دارد مطرح شده است. مانند «خبت» «خفض جناح» «لین» «ذلّة» «هون»
آیات ذیل شاهد بر این مطلب است:
1. «انّ الذین امنوا و عملوا الصالحات و اخبتوا الى ربهم اولئك اصحاب الجنة»
هود، 23
2. «و بشرّ المخبتین» حج، 34
3. «و اخفض جناحك للمؤمنین» حجر، 88
4. «فبما رحمة من اللَّه لنت لهم» ال عمران، 159
5. «اذلة على المؤمنین اعزّة على الكافرین» مائده، 54
6. «عبادالرحمن الذین یمشون على الارض هوناً» فرقان، 63
ابعاد مختلف تواضع
1 - تواضع در برابر خداوند سبحان:
«انّ الذین امنوا و عملوا الصالحات و اخبتوا الى ربّهم اولئك اصحاب الجنة» هود، 23
كسانى كه ایمان آوردند و عمل شایسته انجام دادند و در برابر پروردگارشان خضوع و خشوع كردند آنها اهل بهشتند .
2 - تواضع در برابر مؤمنان:
«و اخفض جناحك للمؤمنین» حجر، 88
و بال (عطوفت) خود را براى مؤمنین فرود آر .
3 - تواضع در برابر مستمندان:
«و لا تطرد الذین یدعون ربّهم بالغداة و العشىّ» انعام، 52
و كسانى را كه صبح و شام خدا را می خوانند و جز ذات پاك او نظرى ندارند، از خود دور مكن .
4 - تواضع در برابر والدین:
«و اخفض لهما جناح الذّل من الرحمة» اسراء، 24
و بالهاى تواضع خوش را از محبت و لطف در برابر آنان فرود آر.
5 - تواضع در برابر استاد:
«قال له موسى هل اتبعك على ان تعلّمن ممّا علّمت رشداً» كهف، 66
موسى به او گفت آیا از تو پیروى كنم تا از آنچه به تو تعلیم داده شده مایه رشد و صلاح است به من بیاموزى ؟
6 - تواضع مسئولین نسبت به مردم:
«فبما رحمة من الله لنت لهم» ال عمران، 159
به (بركت) رحمت الهى در برابر مردم نرم (و مهربان) شدى .
7 - تواضع در راه رفتن:
«و لا تمش فى الارض مرحاً» اسراء، 37
و روى زمین با تكبّر راه مرو .
8 - تواضع در سخن گفتن:
«فقولا له قولاً لیّناً» طه، 44
اما به نرمى با او سخن بگویید .
9 - تواضع در شیوه زندگى:
«عباد الرّحمن الذین یمشون على الارض هوناً» فرقان، 63
بندگان (خاص خداوند) رحمان كسانى هستند كه با آرامش و بى تكبر بر زمین راه مى روند .
چرا باید انسان متواضع باشد؟
پاسخ: به دلایل ذیل:
1 - چون انسان از خاك خلق شده است: «و اللّه خلقكم من تراب» فاطر، 11
2 - چون از آب پست خلق شده است: «ثم جعل نسله من سُلالة من ماءٍ مهین» سجده، 8
3 - انسان ضعیف است: «خلق الانسان ضعیفاً» نساء، 28
4 - انسان محتاج و نیازمند است: «یا ایها الناس انتم الفقراء الى الله و الله هو الغنى الحمید» فاطر، 15
5 - علم و دانش انسان محدود است: «و ما اوتیتم من العلم الاّ قلیلاً» اسراء، 85
6 - قدرت انسان در معرض زوال است: «هلك عنّى سلطانیه» حاقّه، 29
7 - ثروت انسان كار ساز نیست: «ما اغنى عنّى مالیه» حاقّه، 30
«ما اغنى عنه ماله و ما كسب» مسد، 2
8 - عدم توانایى انسان بر جلب منفعت و دفع ضرر: «قل لا املك لنفسى ضرّا و لا نفعاً الاّ ما شاء الله» اعراف، 188
9 - عدم توانایى انسان بر حفظ دانشهاى خویش: «و منكم من یردّ الى ارذل العُمُر لكىلا یعلم بعد علم شیئاً» نحل، 70
10 - عدم توانایى بر حفظ جوانى: «و من نعمّره ننكّسه فى الخلق افلا تعقلون» یس، 68
11 - عدم توانایى فرار از مرگ: «قل انّ الموت الّذى تفرّون منه فانّه ملاقیكم» جمعه، 8
12 - عدم توانایى انسان در حل مشكلات: «ان یمسسك اللَّه بضرّ فلا كاشف له الّا هو»
انعام، 17
13 - عدم توانایى بر وصیت به هنگام احتضار: «فلا یستطیعون توصیة و لا الى اهلهم یرجعون» یس، 50
14 - ناتوانى بشر در برابر حوادث زمینى: «ءامنتم من فى السماء ان یخسف بكم الارض فاذا هى تمور» ملك، 16
15 - ناتوانى بشر در برابر حوادث آسمانى: «ام امنتم من فى السماء ان یرسل علیكم حاسباً فستعلمون كیف نذیر» ملك، 17
ادامه مطلب ....
http://ift.tt/1hH2ecS
منبع:انجمن هاي سياسي مذهبي فرهنگي نورآسمان
تبادل لينك
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر