امام سجاد علیه السلام نه تنها مایه زینت عبادت كنندگان بود و ملقب به «زین العابدین» بلكه با عبادت خود، عبادت را آبرو و با سجده هایش ، سجده را زینت بخشید و با ادعیه بی مثالش ، دعا را در ذائقه بشر شیرین نمود و با... گریه های طولانیش جزء پنج گریه كننده عالم قرار گرفت!
امام خمینی (ره) در همین رابطه می فرماید :
«ما مفتخریم ادعیه حیات بخش كه آن را قرآن صاعد می خوانند از ائمه معصومین ماست، ما [مفتخریم] به [این كه] مناجات شعبانیه امامان و دعای عرفات حسین بن علی علیهماالسلام و صحیفه سجادیه این زبور آل محمد و صحیفه فاطمیه كه كتاب الهام شده از جانب خداوند تعالی به زهرای مرضیه است از ماست ». (1)
و در جایی دیگر راجع به مناجات ابوحمزه می فرمایند : «دعای ابوحمزه... از بالاترین مظاهر عبودیت است و دعایی بدین مثابه در لسان عبودیت و ادب بَین یدی الله در بین بشر نیست».(2)
زیباترین ادعیه و مناجات ها در عالم اسلام و بلكه در بین بشریت از آن امام سجاد علیه السلام است كه زینت دین اسلام می باشد. چگونه می توان زیبایی های مناجات ابوحمزه و مناجات شعبانیه و دعای مكارم الأخلاق و مناجات خمس عشر و سائر ادعیه منقول از حضرتش را شرح داد و چه كسی را توانایی آن است كه الحان عندلیب باغ بهشت را تقریر نماید و دعوی این را بنماید كه جرعه ای از این بحر بی كران نوشیده است ؟!
قریب به صد دعای مفصل كه بعضی از آن ها بسیار طولانی است از امام سجاد، علی بن الحسین علیهماالسلام به ما رسیده است كه باید قدر این گنجینه از جانب شیعه دانسته شود و در اطلاع یافتن بر آن و تدبر در آن و نشر و ترویجش در بین سائر فرق اسلامی و غیر اسلامی كوتاهی ننماید !
اگر روش اعجازآمیز امام سجاد علیه السلام در دعا كردن نبود، ما امروز ادب حرف زدن با خدا و حاجت خواستن را نمی دانستیم و نمی توانستیم با خدا بهتر از آن گونه كه آن شبان هم عصر موسی علیه السلام مناجات می نمود ، مناجات نماییم !
من نمی گویم مناجات آن بزرگواران برای تعلیم عباد است زیرا این كلام بی مغز باطلی است كه صادر شده از جهل به مقام ربوبیت و معارف اهل البیت ، خوف و خشیت آنها از همه كس بیشتر بوده و عظمت و جلال حق در قلب آنها از هر كس بیشتر تجلی نموده، لكن می گویم باید بندگان خدا از آنها كیفیت عبودیت و سلوك الی الله را تعلم كنند
مشاهده كن كه حضرتش با آن همه عبادت كه به شمه ای از آن در نوشته قبلی اشاره نمودیم (3) در دعایی كه به ابوحمزه ثِمالی تعلیم نمود، می فرماید : «و ما أنا یا ربّ و ما خطری» یعنی خدایا من چیستم و چه اهمیتی دارم ؟!
شاید بتوان گفت كه این جملات متواضعانه در برابر خداوند اوج این دعا می باشد !
در جای دیگری از همین دعا می فرمایند : «فمن یكون أسوأ حال منی إن أنا نقلت علی مثل حالی إلی قبری» چه كسی حالش از من بدتر خواهد بود اگر من با همین حالت فعلی ام به عالم قبر منتقل شوم !!
چون سخن بدین جا منتهی شد بسیار مناسب می دانم برخی از فرمایشات امام خمینی (ره) را در این مقال بگنجانم :
«آیا نجات از عقوبات الهی و گریز از عقبات هولناك و آتش جهنم به آسانی ممكن خواهد بود؟ شما خیال می كنید گریه های ائمه طاهرین و ناله های حضرت سجاد علیه السلام برای تعلیم بوده و می خواسته اند به دیگران بیاموزند ؟!
امام سجاد(ع)
آنان با تمام آن معنویات و مقام شامخی كه داشتند از خوف خدا می‌گریستند و می دانستند راهی كه در پیش دارند ، پیمودنش چقدر مشكل و خطرناك است؛ از مشكلات، سختیها، ناهمواریهای عبور از صراط ، كه یك طرف آن دنیا و طرف دیگرش آخرت می باشد و از جهنم می گذرد، خبر داشتند. از عوالم قبر، برزخ ، قیامت و عواقب هولناك آن آگاه بودند. از این رو هیچ گاه آرام نداشته ، همواره از عقوبات شدید آخرت به خدا پناه می برده اند» (4)
و همچنین :
«قدری تفكر كن در حالات علی بن الحسین و مناجات آن بزرگوار با حضرت حق و دعاهای لطیف آن سرور كه كیفیت آداب عبودیت را به بندگان خدا تعلیم می‌كند. من نمی گویم مناجات آن بزرگواران برای تعلیم عباد است زیرا این كلام بی مغز باطلی است كه صادر شده از جهل به مقام ربوبیت و معارف اهل البیت ، خوف و خشیت آنها از همه كس بیشتر بوده و عظمت و جلال حق در قلب آنها از هر كس بیشتر تجلی نموده، لكن می گویم باید بندگان خدا از آنها كیفیت عبودیت و سلوك الی الله را تعلم كنند. وقتی ادعیه و مناجات های آنها را می خوانند لقلقه لسان نباشد بلكه تفكر كنند در چگونگی معامله آنها با حق و اظهار تذلل و عجز و نیاز نمودن آنها با ذات مقدس .
اگر روش اعجازآمیز امام سجاد علیه السلام در دعا كردن نبود، ما امروز ادب حرف زدن با خدا و حاجت خواستن را نمی دانستیم و نمی توانستیم با خدا بهتر از آن گونه كه آن شبان هم عصر موسی علیه السلام مناجات می نمود ، مناجات نماییم !
و لعمر الحبیب كه جناب علی بن الحسین از بزرگترین نعمتهایی است كه ذات مقدس حق بر بندگان خود به وجودش منت گزارده وآن سرور را از عالم قرب و قدس نازل فرموده برای فهماندن طرق عبودیت به بندگان خود و «لتسئلنّ یومئذ عن النعیم» و اگر از ما سۆال شود كه قدر این نعمت را چرا ندانستید و استفاده از این بزرگوار چرا نكردید، جوابی نداریم جز آن كه سر خجلت به پیش افكنیم و به نار پشیمانی و تأسف بسوزیم و در آن وقت پشیمانی نتیجه ندارد» (5) .
و همچنین :
«چه شده كه ما این قدر در خواب غفلت و جهالتیم ؟ آیا ملكی مثل رسول الله و جبرئیل بر ما نازل شده و ما را از عذاب خدا ایمن كرده ؟ با اینكه رسول خدا و اولیاء او تا آخر عمر هم از خدا قرار نداشتند و خواب و خوراك نداشتند ، ولیِّ كارخانه خدا از خوف غش می كرد علی بن الحسین علیهماالسلام، امام معصوم، گریه ها و زاری هایش و مناجات و عجز و ناله هایش دل را پاره پاره می كند ، ما را چه شده كه هیچ حیا نكرده در محضر ربوبیت این قدر هتك حرمات و نوامیس الهی را می كنیم؟ ای وای بر ما و بر غفلت ما ! ای وای بر ما و بر شدت سكرات موت ما ! ای وای بر حال ما در برزخ و سختیهای آن و در قیامت و ظلمتهای آن ! ای وای بر حال ما در جهنم و عذاب و عقاب آن !» (6)
پی نوشت ها :
1-صحیفه امام ، ج21 ، ص397 .
2- شرح جنود عقل وجهل ، ص146 .
3- مقاله مظهر تمام و كمال عبودیت (212744( از نویسنده .
4- جهاد اكبر ، ص57 .
5- آداب الصلوة ، ص151و152 .
6- چهل حدیث ، ص24 .
تبیان
امام خمینی (ره) در همین رابطه می فرماید :
«ما مفتخریم ادعیه حیات بخش كه آن را قرآن صاعد می خوانند از ائمه معصومین ماست، ما [مفتخریم] به [این كه] مناجات شعبانیه امامان و دعای عرفات حسین بن علی علیهماالسلام و صحیفه سجادیه این زبور آل محمد و صحیفه فاطمیه كه كتاب الهام شده از جانب خداوند تعالی به زهرای مرضیه است از ماست ». (1)
و در جایی دیگر راجع به مناجات ابوحمزه می فرمایند : «دعای ابوحمزه... از بالاترین مظاهر عبودیت است و دعایی بدین مثابه در لسان عبودیت و ادب بَین یدی الله در بین بشر نیست».(2)
زیباترین ادعیه و مناجات ها در عالم اسلام و بلكه در بین بشریت از آن امام سجاد علیه السلام است كه زینت دین اسلام می باشد. چگونه می توان زیبایی های مناجات ابوحمزه و مناجات شعبانیه و دعای مكارم الأخلاق و مناجات خمس عشر و سائر ادعیه منقول از حضرتش را شرح داد و چه كسی را توانایی آن است كه الحان عندلیب باغ بهشت را تقریر نماید و دعوی این را بنماید كه جرعه ای از این بحر بی كران نوشیده است ؟!
قریب به صد دعای مفصل كه بعضی از آن ها بسیار طولانی است از امام سجاد، علی بن الحسین علیهماالسلام به ما رسیده است كه باید قدر این گنجینه از جانب شیعه دانسته شود و در اطلاع یافتن بر آن و تدبر در آن و نشر و ترویجش در بین سائر فرق اسلامی و غیر اسلامی كوتاهی ننماید !
اگر روش اعجازآمیز امام سجاد علیه السلام در دعا كردن نبود، ما امروز ادب حرف زدن با خدا و حاجت خواستن را نمی دانستیم و نمی توانستیم با خدا بهتر از آن گونه كه آن شبان هم عصر موسی علیه السلام مناجات می نمود ، مناجات نماییم !
من نمی گویم مناجات آن بزرگواران برای تعلیم عباد است زیرا این كلام بی مغز باطلی است كه صادر شده از جهل به مقام ربوبیت و معارف اهل البیت ، خوف و خشیت آنها از همه كس بیشتر بوده و عظمت و جلال حق در قلب آنها از هر كس بیشتر تجلی نموده، لكن می گویم باید بندگان خدا از آنها كیفیت عبودیت و سلوك الی الله را تعلم كنند
مشاهده كن كه حضرتش با آن همه عبادت كه به شمه ای از آن در نوشته قبلی اشاره نمودیم (3) در دعایی كه به ابوحمزه ثِمالی تعلیم نمود، می فرماید : «و ما أنا یا ربّ و ما خطری» یعنی خدایا من چیستم و چه اهمیتی دارم ؟!
شاید بتوان گفت كه این جملات متواضعانه در برابر خداوند اوج این دعا می باشد !
در جای دیگری از همین دعا می فرمایند : «فمن یكون أسوأ حال منی إن أنا نقلت علی مثل حالی إلی قبری» چه كسی حالش از من بدتر خواهد بود اگر من با همین حالت فعلی ام به عالم قبر منتقل شوم !!
چون سخن بدین جا منتهی شد بسیار مناسب می دانم برخی از فرمایشات امام خمینی (ره) را در این مقال بگنجانم :
«آیا نجات از عقوبات الهی و گریز از عقبات هولناك و آتش جهنم به آسانی ممكن خواهد بود؟ شما خیال می كنید گریه های ائمه طاهرین و ناله های حضرت سجاد علیه السلام برای تعلیم بوده و می خواسته اند به دیگران بیاموزند ؟!
امام سجاد(ع)
آنان با تمام آن معنویات و مقام شامخی كه داشتند از خوف خدا می‌گریستند و می دانستند راهی كه در پیش دارند ، پیمودنش چقدر مشكل و خطرناك است؛ از مشكلات، سختیها، ناهمواریهای عبور از صراط ، كه یك طرف آن دنیا و طرف دیگرش آخرت می باشد و از جهنم می گذرد، خبر داشتند. از عوالم قبر، برزخ ، قیامت و عواقب هولناك آن آگاه بودند. از این رو هیچ گاه آرام نداشته ، همواره از عقوبات شدید آخرت به خدا پناه می برده اند» (4)
و همچنین :
«قدری تفكر كن در حالات علی بن الحسین و مناجات آن بزرگوار با حضرت حق و دعاهای لطیف آن سرور كه كیفیت آداب عبودیت را به بندگان خدا تعلیم می‌كند. من نمی گویم مناجات آن بزرگواران برای تعلیم عباد است زیرا این كلام بی مغز باطلی است كه صادر شده از جهل به مقام ربوبیت و معارف اهل البیت ، خوف و خشیت آنها از همه كس بیشتر بوده و عظمت و جلال حق در قلب آنها از هر كس بیشتر تجلی نموده، لكن می گویم باید بندگان خدا از آنها كیفیت عبودیت و سلوك الی الله را تعلم كنند. وقتی ادعیه و مناجات های آنها را می خوانند لقلقه لسان نباشد بلكه تفكر كنند در چگونگی معامله آنها با حق و اظهار تذلل و عجز و نیاز نمودن آنها با ذات مقدس .
اگر روش اعجازآمیز امام سجاد علیه السلام در دعا كردن نبود، ما امروز ادب حرف زدن با خدا و حاجت خواستن را نمی دانستیم و نمی توانستیم با خدا بهتر از آن گونه كه آن شبان هم عصر موسی علیه السلام مناجات می نمود ، مناجات نماییم !
و لعمر الحبیب كه جناب علی بن الحسین از بزرگترین نعمتهایی است كه ذات مقدس حق بر بندگان خود به وجودش منت گزارده وآن سرور را از عالم قرب و قدس نازل فرموده برای فهماندن طرق عبودیت به بندگان خود و «لتسئلنّ یومئذ عن النعیم» و اگر از ما سۆال شود كه قدر این نعمت را چرا ندانستید و استفاده از این بزرگوار چرا نكردید، جوابی نداریم جز آن كه سر خجلت به پیش افكنیم و به نار پشیمانی و تأسف بسوزیم و در آن وقت پشیمانی نتیجه ندارد» (5) .
و همچنین :
«چه شده كه ما این قدر در خواب غفلت و جهالتیم ؟ آیا ملكی مثل رسول الله و جبرئیل بر ما نازل شده و ما را از عذاب خدا ایمن كرده ؟ با اینكه رسول خدا و اولیاء او تا آخر عمر هم از خدا قرار نداشتند و خواب و خوراك نداشتند ، ولیِّ كارخانه خدا از خوف غش می كرد علی بن الحسین علیهماالسلام، امام معصوم، گریه ها و زاری هایش و مناجات و عجز و ناله هایش دل را پاره پاره می كند ، ما را چه شده كه هیچ حیا نكرده در محضر ربوبیت این قدر هتك حرمات و نوامیس الهی را می كنیم؟ ای وای بر ما و بر غفلت ما ! ای وای بر ما و بر شدت سكرات موت ما ! ای وای بر حال ما در برزخ و سختیهای آن و در قیامت و ظلمتهای آن ! ای وای بر حال ما در جهنم و عذاب و عقاب آن !» (6)
پی نوشت ها :
1-صحیفه امام ، ج21 ، ص397 .
2- شرح جنود عقل وجهل ، ص146 .
3- مقاله مظهر تمام و كمال عبودیت (212744( از نویسنده .
4- جهاد اكبر ، ص57 .
5- آداب الصلوة ، ص151و152 .
6- چهل حدیث ، ص24 .
تبیان
ادامه مطلب ....
http://www.nooreaseman.com/forum12/thread60116.html
منبع:انجمن هاي سياسي مذهبي فرهنگي نورآسمان
تبادل لينك
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر