مرزبندی حیا در زندگی مشترک
پس از آغاز زندگى مشترک ، روابط همسران ، شکل متفاوتى به خود مى گیرد . در فاصله میان عقد تا عروسى معمولاً روابط شیرینى میان زوجها برقرار است و شاید یکى از دلایل عمده آن ، این باشد که هنوز زندگىِ جدّى اى که همراه با مسئولیت و تلاش باشد ، آغاز نشده است . آغاز زندگى همراه با شکل جدیدى از رابطه است . گاهى ممکن است یکى از طرفین ، رابطه مبتنى بر ترس را مهندسى کند . برخى نیز ممکن است رابطه مبتنى بر پاداش را طرّاحى کنند . در نوع اوّل ، نظام زندگى زناشویى بر پایه ترس قرار دارد و در نوع دوم ، بر پایه طمع و پاداش . نوع اوّل از روش «گربه را دمِ حجله کشتن» استفاده مى کند و نوع دوم از «عاشق بند کیف بودن» سود مى جوید . بر همین اساس ، گاهى اگر احساس ترس وجود نداشته باشد ، امور زندگى به خوبى پیش نمىرود و گاهى اگر پاداش وجود نداشته باشد ، نظام روابط بر هم مى خورد و زندگى ، سامان خود را از دست مى دهد .
امّا بهترین نوع رابطه ، رابطه مبتنى بر حرمت ، احترام و تکریم است ، نه ترس یا طمع . حرمت و تکریم ، رابطه مبتنى بر «حیا» را مهندسى مىکند . در این شکل از رابطه ، هر یک از طرفین ، حرمت دیگرى را حفظ مى کند و طرفین ، برخوردى کریمانه با یکدیگر دارند .
قرآن کریم ، زن و شوهر را لباس یکدیگر معرّفى کرده است :
هُنَّ لِبَاسٌ لَّکُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ .
آنان لباس شما هستند و شما لباس آنها هستید .
این بیان ، هماهنگى کاملى با الگوى حیا دارد و بلکه مىتوان گفت الگوى حیا را با بیانى لطیف و با تعبیرى که نشانگر ماهیت حیاست ، معرّفى نموده است .
همان گونه که پیش از این گفتیم ، حیا ، رابطه تنگاتنگى با مفهوم پوشش و پوشیدگى دارد
و در این آیه شریف ، براى تبیین ماهیت روابط صحیح در زندگى زناشویى ، از تعبیر لباس و پوشش استفاده شده است . الگوى صحیح رابطه زناشویى ، مبتنى بر پوشیدگى ، حیا و وقار زن و شوهر در برخورد با یکدیگر است . در این شکل از رابطه ، هر یک از طرفین ، پوشش دیگرى است و مایه شرمسارى و آبروریزى او نمىگردد ، برخوردى دریده و برهنه با دیگرى ندارد و نه تنها پرده حُجب و حیا را نمىدَرَد ، بلکه خود ، پوششى براى وى مىشود .
این آیه ، سخنى فراتر از رعایت حرمت همسر دارد . نمىگوید هر یک پوششى از حیا بر رفتار خود بپوشد تا به دیگرى آسیبى نرساند ؛ بلکه مىگوید بهتر است هر کدام ، خود ، پوشش دیگرى باشند ؛ زن ، پوشش مرد باشد و مرد ، پوشش زن . در این جا با پدیدهاى به نام « پوشش براى دیگرى » رو به رو هستیم . قرآن کریم نمىگوید که بهتر است به حریم دیگرى تعرّض نکنى و احترام وى را نگه دارى ؛ بلکه فراتر از آن ، مىگوید تو خود ، مایه حرمت و آبروى وى باش .
این حقیقت ، وقتى روشنتر مىشود که خانواده را در برابر دیگران تصوّر کنیم . در رابطه مبتنى بر حیا ، هر یک از زن و شوهر ، در برابر دیگران ، پوششى براى دیگرى است . زن ، شوهر خود را مىپوشاند و شوهر ، همسر خود را ؛ و این ، یعنى حفظ کردن حرمت و آبروى دیگرى در برابر دیگران . کسى که از همسر خود نزد دیگران بدگویى مىکند ، پوششى براى همسر خود نیست .
به بیان دیگر ، در واقع ، آبروى اجتماعى هر یک از همسران در دست دیگرى است و کسى که آبروى همسر خود را نگه ندارد ، گویا پوششى براى وى نبوده است ، همان گونه که وقتى انسانِ بىحیایى آبروى خود را مىبرد ، در حقیقت ، به دست خود ، پوشش حرمت خویش را دریده است . در زندگى زناشویى نیز وقتى کسى آبروى همسر خود را مىبَرد ، در حقیقت ، پرده حرمت او را دریده است . این ویژگىِ زندگى مشترک است که پرده حرمت هر یک در دست دیگرى است ، نه در دست خود او .
حیای باردارى
مسئله دیگر ، باردار شدن زن است که موجب شرم مىگردد . این شرم را «شرم باردارى» مىگویند . احتمالاً باردارى همیشه براى زنان همراه با شرم باشد ؛ امّا اولین بار از شدّت بیشترى برخوردار است . از آشکار شدن اوّلین نشانههاى باردارى ، اضطراب و تشویش زن ، آغاز مى شود . در چنین مواردى ، رفت و آمدها کاهش مىیابد و زن سعى مىکند کمتر در دیدِ دیگران حاضر شود . درباره حضرت مریم علیهاالسلام نقل شده که پس از باردار شدن ، به خاطر شرم از مردم ، از میان آنان خارج شد . ۲ با پشت سر گذاشتن تجربه اوّل ، اوضاع ، کمى عادى مىشود و حیاى زن ، کمتر مىگردد و در تجربههاى بعدى با حیاى کمترى مواجه خواهد شد .
خلاصه کلام ، این که پردههاى حُجْب و حیا ، موانع بسیار خوبى براى جلوگیرى از ارتباط نادرست میان دختران و پسران است ؛ امّا هنگامى که بناست پیوندى مشروع میان دختر و پسرى برقرار شود ، دیگر تاریخ مصرف این بخش از کارکرد حیا ، تمام مىشود . در هر یک از مراحل ازدواج ، هر اقدامى که صورت مىگیرد ، با مقاومت حیا رو به رو مىشود ؛ امّا کم کم برطرف مىشود . باقى ماندن حیا ، باعث برقرار نشدن ارتباط میان همسران مىگردد و آنان را در حدّ غریبههاى پیش از ازدواج ، نگه مىدارد . شکّى نیست این پردهها که مأموریت خاصّى داشتهاند و اکنون مأموریتشان رو به پایان است ، باید برداشته شوند ؛ امّا نکته مهمْ این است که : این کار چگونه باید انجام شود ؟ در عملیات کاهش حیا
باید دقّت شود که این کار ، خود ، متین و سنگین و باوقار باشد ، نه وقیحانه و بىشرمانه . به نمونههایى از اقداماتى که مىتواند این عملیات را به طور سالم هدایت کند ، اشاره شد . راههاى دیگرى نیز ممکن است وجود داشته باشد . مهم ، این است که این اصل ، رعایت شود و در کاستن از حیا ، رفتار بىشرمانهاى سر نزند .
نکته دیگر ، این که حیاى زن ، در مراحلى همچون مراسم عقد ، عروسى و بچّه دار شدن ، کاهش مىیابد . اولاً به نظر مىرسد این کاهش را در میان مردان نیز مىتوان یافت . ثانیا به خوبى روشن است که این کاهش به معناى بىحیا شدن نیست ؛ بلکه به معناى برداشته شدن موانعى است که تاکنون مفید بودهاند ، ولى از این پس ، وجود آنها مىتواند در روند زندگى زناشویى اختلال ایجاد کند . اگر بنا باشد همه همسران در همان حیاى پیش از ازدواج باقى بمانند ، هیچ پیوند زناشویىاى برقرار نمىشود ، و اگر برقرار شود ، دوام نمى یابد .
منبع : برگرفته از کتاب پژوهشی در فرهنگ حیا، پدیدآورنده : عباس پسندیده
گرد آوری شده توسط گروه خانواده با حجاب
ادامه مطلب ....
http://www.nooreaseman.com/forum354/thread59104.html
منبع:انجمن هاي سياسي مذهبي فرهنگي نورآسمان
تبادل لينك
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر