ضرورت و اوصاف رهبري در جامعه اسلامي
نقل قول:
حضرت علی(ع) در این باب میفرمایند: «بدان كه بهترین بندگان خدا در پیشگاه خداوند امام عادلی است كه خود هدایت یافته و دیگران را نیز به سمت هدایت ببرد.» عدالت و تقوا از صفات اصلی رهبری میباشد. |
رهبری در اسلام از اهمیت و جایگاه مهمی برخوردار است كه اصول و ویژگیهای خاصی برای آن وجود دارد. دین اسلام بر امر رهبری و مدیریت جامعه تاكید زیادی دارد و پیامبران و امامان و اولوالامر را رهبر اجتماع در تمام امور معرفی كرده است. فعلیت یافتن زمامداری اسلامی نیز دلیل بارز بر توجه اسلام به امر ولایت و رهبری میباشد. این مسئله، حكمتی است كه حكایت از نیاز مردم جامعه به زمامداری میكند تا از هرج و مرج جلوگیری شود و نظم و صلح تضمین گردد.
قرآن كریم، در مورد امامت و رهبری، هم به گذشته پرداخته و هم برای آینده نیز احكامی را ارائه كرده و ضرورت و اهمیت این مسئله را بیان نموده است. هر چند بزرگان صدر اسلام و پیامبر اكرم(ص) رخت از جهان بر بستهاند، اما جامعه همچنان به حیات خود ادامه میدهد. در این صورت نیز، نیاز به زمامداری و مدیریت سیاسی جامعه كاملاً احساس میشود. جامعه اسلامی نیز از این ضرورت مستثنی نیست.
در قرآن كریم در باب رهبری آیات متعددی وجود دارد و هر كدام از این آیات ویژگیهای خاصی از رهبری و لزوم و ضرورت آن را بیان نموده است. در زمینه رهبری چنین آمده است: ای كسانی كه ایمان آوردهاید از خداوند، پیامبر و اولوالامر اطاعت كنید و هر گاه در امری نزاع داشتید، آن را به خدا و پیامبر ارجاع دهید. در این آیه، مفسران منظور از كلمه «امر» را امارت و حكومت و اداره امور شئون امت اسلامی دانسته اند. با توجه به آیات قرآن كریم و احادیث و روایات، صفات و ویژگیهای رهبری را میتوان استنباط نمود.
اوصاف رهبری
در كتاب و منابع اسلامی برای فقها و رهبران سیاسی صفات و ویژگیهایی بیان شده كه این صفات لازمه رهبری جامعه اسلامی است، در اینجا به مهمترین این اوصاف اشاره میشود.
علم: رهبر جامعه اسلامی باید از مقام علمی شایستهای برخوردار باشد تا با تشخیص قوانین الهی، مسائل سیاسی و اجتماعی را حل و فصل نماید. عالم اسلامی كسی است كه در مقام اجتهاد، علم به احكام اسلام بر اساس قرآن و سنت امامان داشته باشد تا با شناخت زمینه ها، احكام و قواعد دینی را در جامعه اجرا نماید.
ایمان و اعتقاد: شرط مهم و اساسی برای حاكمیت بر جامعه مسلمین اعتقاد و ایمان كامل به مبانی اسلام است. ایمان و اعتقاد برای رهبری، ایمان جامعی است كه در آن معرفت قلبی، اقرار زبانی و التزام عملی به اركان اسلام باشد.
اخلاق (عدالت و تقوا): حاكم اسلامی میباید فردی عادل بوده و عدالت اجتماعی و اقتصادی را در جامعه اجرا نماید. قرآن كریم برای رهبری جامعه جز عدالت را نمی پذیرد. حضرت علی(ع) در این باب میفرمایند: «بدان كه بهترین بندگان خدا در پیشگاه خداوند امام عادلی است كه خود هدایت یافته و دیگران را نیز به سمت هدایت ببرد.» عدالت و تقوا از صفات اصلی رهبری میباشد.
آگاهی سیاسی: رهبری و ولایت امر خطیری است و آشنایی و آگاهی رهبر از مسائل سیاسی در جهانی كه دشمنان اسلام سعی در تضعیف جامعه مسلمانان دارند، ضرورت دارد. آشنایی با سیاست و قدرت تحلیل سیاسی به رهبر این امكان را میدهد كه در هر زمان، با توجه به مقتضیات، تصمیمات لازم را اتخاذ نماید. وجود برخی خصایص برجسته برای رهبر را میتوان تدبیر و شم سیاسی نامید كه با به كارگیری آن، میتوان به تصمیمگیری شایسته دست یافت.
شجاعت و توانایی مدیریت: لازمه رهبری است و خطیر بودن امری رهبری آن را ایجاد مینماید. تصمیمات مهم سیاسی و نظامی در مقاطع حساس نیازمند قاطعیت مدبرانه و شجاعانه است تا با اتخاذ آن جامعه از سرگردانی نجات پیدا كند. قدرت مدیریت خصلت دیگری است كه رهبر با دارا بودن آن، میتواند در اركان دولت انسجام ایجاد كرده و امور را به نحو شایسته سازماندهی كند. این اوصاف در كنار دیگر ویژگیهای رهبری میتواند صفات رهبری را كامل سازد.
نویسنده: عارف ایرانی
منابع : روزنامه رسالت، شماره 7558 به تاريخ 17/3/91، صفحه 18
ادامه مطلب ....
http://www.nooreaseman.com/forum285/thread46990.html
منبع:انجمن هاي سياسي مذهبي فرهنگي نورآسمان
تبادل لينك
http://ifttt.com/images/no_image_card.png خادم المهدی(عج)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر