از زمان کودکی از اطرافیان خود به خصوص مادرها، خاله ها و… شنیده ایم که مثلاً «وای یه لحظه چشمام سیاهی رفت! » ، «دستام می لرزه، فکر کنم قندم افتاده» ، «چرا رنگت مثل گچ شده؟ ! » ، «سردم نیست ولی لرز دارم» و… آیا از علل این حالات و کارهایی که باید در لحظه وقوع شان انجام دهیم، اطلاع کافی دارید؟ در این مطلب به بررسی ۷ مورد از این حالت می پردازیم.
دکتر آتوسا مصطفوی/ متخصص قلب و عروق، فلوشیپ، اکوکاردیوگرافی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
عرق سرد روی تنم نشسته!
گاهی اوقات بدن گرم است و فرد از گرما عرق می کند. گاهی اوقات نیز بدن خنک است اما روی پوست قطره های عرق می نشیند که به آن عرق سرد گفته می شود. عرق سرد در بیماری های قلبی خیلی دیده می شود و می تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله آریتمی های قلبی و سکته قلبی. در واقع مراحل ابتدایی و پیش درآمد سکته قلبی گاهی اوقات با عرق سرد شروع می شوند. عرق سرد معمولاً به تنهایی رخ نمی دهد مگر اینکه فرد دیابتی باشد. افت قند در افراد دیابتی می تواند به صورت عرق سرد تظاهر کند. اگر شما هم دچار عرق سرد می شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک براساس علائم بالینی، معاینه، نوار قلب و… علل مختلف را بررسی می کند. سرد شدن دست ها به تنهایی نیز علل بسیار مختلفی دارد. از یک اضطراب ساده گرفته تا تنگ شدن رگ ها همگی می توانند باعث یخ شدن دست ها شوند. بدترین حالت آن وقوع یک آمبولی است یعنی رگی که به دست خون رسانی می کند تنگ شود و احساس سردی در دست ایجاد کند.
سردم نیست اما لرز دارم!
این حالت دلایل بسیار زیادی می تواند داشته باشد. مثلاً دلیل اصلی شاید بیماری عفونی مثل مالاریا باشد.
بیماری های قلبی معمولاً این حالت لرزش را ایجاد نمی کنند مگر اینکه فرد دچار افت شدید فشارخون و مانند آن شده باشد. در واقع بیماری های عفونی در ابتدا قبل از اینکه تب ایجاد کنند ممکن است با لرز شروع شوند و موقعی هم که تب در حال پایین آمدن است، ممکن است دوباره با لرز همراه باشد. بیماری های داخلی دیگر مثل مشکلات تیروئید نیز می توانند باعث لرز شوند. کسانی که کم کاری تیروئید دارند، ممکن است دمای بدن شان کمتر از حالت عادی باشد و در هوای متعادل نیز احساس لرز کنند. اگر شما هم در دمای متعادل احساس لرز می کنید باید به پزشک مراجعه کنید چون دلایل آن طیف خیلی وسیعی دارد و خودتان نمی توانید به راحتی علت آن را تشخیص دهید.
چرا چشمام سیاهی رفت؟ !
عمده علت سیاهی رفتن چشم دلایل قلبی و افت فشارخون است. افت فشارخون می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. این حالت ممکن است لحظه ای و وضعیتی باشد یا اینکه آریتمی های قلبی باعث فشار شده باشند. سنکوپ نیز در مراحل اولیه ممکن است با سیاهی رفتن چشم تظاهر کند. اما معمولاً سیاهی رفتن چشم به جز دلایل مغزی، چشمی و… بر اثر افت فشارخون و بیماری های قلبی است. در چنین حالتی فرد برای یک لحظه گذرا احساس می کند جلوی چشمش سیاه شده و ممکن است زمین بخورد. البته ممکن است این حالت خیلی کوتاه و گذرا باشد و احساس افتادن هم به همراه نداشته باشد. گاهی اوقات نیز ممکن است این حالت شدید باشد و فرد فرصت اینکه دستش را به جایی بگیرد نداشته باشد و به صورت گذرا بیهوش شود. هنگام سیاهی رفتن چشم توصیه می شود یک جا بنشینید و پاهای خود را در شکم تان جمع کرده و دستان تان را مشت کنید. اگر هم شرایط فراهم بود دراز بکشید و پاهایتان را بالا نگه دارید.
دکتر محمدرضا مهاجری/ فوق تخصص غدد، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
یعنی فشارم بالا رفته؟
افزایش فشارخون به صورت سردرد، سرگیجه و حالت تهوع خود را نشان می دهد. کسانی که دچار این حالت می شوند بلافاصله باید فشارخون شان را چک کنند. اگر بالا بودن فشارخون تایید شود باید درمان های لازم که عمدتاً درمان های دارویی است همچنین کاهش مصرف نمک در نظر گرفته شود تا فشار پایین بیاید و به حد طبیعی برسد. بی توجه به افزایش فشارخون در طولانی مدت حتی می تواند با سکته های قلبی و مغزی و درگیری عصبی چشم و مشکلات کلیوی همراه باشد. از آنجایی که فشارخون بالا در بیشتر وقات علامت دار نیست به عنوان قاتل بی سروصدا از آن نام برده می شود. بسیاری اوقات فشار بالاست و بیمار علامتی ندارد، بنابراین پیگیری هم هم نمی کند و همین مسئله باعث می شود به تدریج دچار عارضه شود. در لحظه ای که فشارخون بالاست توصیه می شود فرد استراحت کرده و از عوامل استرس زا دوری کند. همچنین مصرف نمک را خیلی کم یا کاملاً قطع کند و به پزشک اورژانس مراجعه و از داروهایی استفاده کند که فشارش را پایین می آورد.
قندم افتاده!
کاهش قندخون علائم خاصی را ایجاد می کند که معمولاً خود فرد به خصوص افراد دیابتی تحت درمان می توانند آن را تشخیص دهند؛ از جمله ضعف، بی حالی، سرگیجه، تپش قلب، تعریق و لرزش دست ها. این علائم به این معنی است که قندخون فرد از حد طبیعی پایین تر رفته است و باید به سرعت یک ماده غذایی شیرین مثل شربت، آب نبات یا قند و… مصرف کند. در غیر این صورت ممکن است بعد از مدتی دچار کاهش سطح هوشیاری شود و حتی به کما برود. بیماران دیابتی حتماً باید این علائم را بشناسند و به آن اهمیت بدهند.
رنگم مثل گچ شده!
رنگ پریدگی می تواند علل مختلفی داشته باشد. رنگ پوست تا حدودی بستگی به میزان جریان خون عروق پوستی دارد. گاهی اوقات به علت انقباض عروق زیر پوستی، خون از زیر پوست به مرکز بدن جریان پیدا می کند و این موضوع باعث می شود پوست سفیدتر دیده شود. اسپاسم عروق زیر پوستی علل مختلفی می تواند داشته باشد. برای مثال داروهایی که در درمان فشارخون استفاده می شود، می توانند گاهی اوقات باعث رنگ پریدگی شوند. همچنین هنگام ترس به عنوان یک واکنش دفاعی، ترشح برخی هورمون ها افزایش پیدا می کند و باعث می شود عروق منقبض شده و خون به سمت عروق مرکزی بدن تغییر جریان پیدا کند. یعنی بدن با این کار خون را از جاهایی که کمتر واجب است به نقاط مهمتر می فرستد. علاوه بر این اگر بیمار به هر دلیلی خونریزی کرده باشد یا اینکه مشکل قلبی داشته باشد و فشارش پایین باشد، عروق سطحی به طور خودکار منقبض شده تا خون به سمت مراکز حیاتی بدن برود. در صورت وقوع رنگ پریدگی باید فشارخون اندازه گیری شود و به فرد آرامش داده شود و اگر هم به مراکز درمانی در دسترس باشند، بیماری بستری و تحت درمان قرار گیرد.
آب قند فشار را بالا نمی برد
افت فشارخون به دلایل مختلفی رخ می دهد؛ از علل قلبی گرفته تا کم کاری غدد فوق کلیوی و استفاده از داروهای فشارخون همگی ممکن است باعث افت فشار شوند. علائم افت فشار به صورت سرگیجه، تاری دید، ضعف، بی حالی، تهوع و حتی سردرد تظاهر می کنند. در این صورت باید فشارخون را اندازه گیری کرد و تغییر آن را از حالت خوابیده به ایستاده در نظر گرفت، یعنی باید یک بار در حالت خوابیده فشارخون چک شود و بعد فرد از جایش بلند شود و بایستد و یکی، دو دقیقه که گذشت مجدد فشار را در حالت ایستاده چک کند تا مشخص شود آیا واقعاً افت فشارخون وجود دارد یا خیر. بیماری که دچار سرگیجه و افت فشارخون شده، بهتر است دراز بکشد و ترجیحاً پاهایش را بالاتر از بدنش قرار دهد تا خون به سمت مرکز بدن، قلب و مغز حرکت کند. این کار کمک می کند تا سرگیجه و تهوع بیمار کاهش یابد. بیمارانی که به کرات دچار این حالت می شوند اگر داروی فشارخون مصرف می کنند باید تحت نظر پزشک داروی شان را کم کنند و اگر دارویی استفاده نمی کنند بهتر است علت این مسئله را پیدا کنند. همچنین در لحظه افت فشار تا مشخص شدن علت آن می توان همراه با غذا از نمک بیشتری استفاده کرد. در مواقع خیلی حاد نیز به ندرت ممکن است لازم باشد از سرم های نمکی استفاده شود. یک باور غلط وجود دارد که براساس آن برای افت فشارخون آب قند می خورند. این کار تاثیر زیادی ندارد و اگر واقعاً افت فشارخون وجود داشته باشد اول از همه علتش باید پیدا و درمان شود. اگر هم قرار است در آن لحظه کاری کنند باید نمک غذایی بخورند نه آب قند.
دکتر آتوسا مصطفوی/ متخصص قلب و عروق، فلوشیپ، اکوکاردیوگرافی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
عرق سرد روی تنم نشسته!
گاهی اوقات بدن گرم است و فرد از گرما عرق می کند. گاهی اوقات نیز بدن خنک است اما روی پوست قطره های عرق می نشیند که به آن عرق سرد گفته می شود. عرق سرد در بیماری های قلبی خیلی دیده می شود و می تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله آریتمی های قلبی و سکته قلبی. در واقع مراحل ابتدایی و پیش درآمد سکته قلبی گاهی اوقات با عرق سرد شروع می شوند. عرق سرد معمولاً به تنهایی رخ نمی دهد مگر اینکه فرد دیابتی باشد. افت قند در افراد دیابتی می تواند به صورت عرق سرد تظاهر کند. اگر شما هم دچار عرق سرد می شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک براساس علائم بالینی، معاینه، نوار قلب و… علل مختلف را بررسی می کند. سرد شدن دست ها به تنهایی نیز علل بسیار مختلفی دارد. از یک اضطراب ساده گرفته تا تنگ شدن رگ ها همگی می توانند باعث یخ شدن دست ها شوند. بدترین حالت آن وقوع یک آمبولی است یعنی رگی که به دست خون رسانی می کند تنگ شود و احساس سردی در دست ایجاد کند.
سردم نیست اما لرز دارم!
این حالت دلایل بسیار زیادی می تواند داشته باشد. مثلاً دلیل اصلی شاید بیماری عفونی مثل مالاریا باشد.
بیماری های قلبی معمولاً این حالت لرزش را ایجاد نمی کنند مگر اینکه فرد دچار افت شدید فشارخون و مانند آن شده باشد. در واقع بیماری های عفونی در ابتدا قبل از اینکه تب ایجاد کنند ممکن است با لرز شروع شوند و موقعی هم که تب در حال پایین آمدن است، ممکن است دوباره با لرز همراه باشد. بیماری های داخلی دیگر مثل مشکلات تیروئید نیز می توانند باعث لرز شوند. کسانی که کم کاری تیروئید دارند، ممکن است دمای بدن شان کمتر از حالت عادی باشد و در هوای متعادل نیز احساس لرز کنند. اگر شما هم در دمای متعادل احساس لرز می کنید باید به پزشک مراجعه کنید چون دلایل آن طیف خیلی وسیعی دارد و خودتان نمی توانید به راحتی علت آن را تشخیص دهید.
چرا چشمام سیاهی رفت؟ !
عمده علت سیاهی رفتن چشم دلایل قلبی و افت فشارخون است. افت فشارخون می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. این حالت ممکن است لحظه ای و وضعیتی باشد یا اینکه آریتمی های قلبی باعث فشار شده باشند. سنکوپ نیز در مراحل اولیه ممکن است با سیاهی رفتن چشم تظاهر کند. اما معمولاً سیاهی رفتن چشم به جز دلایل مغزی، چشمی و… بر اثر افت فشارخون و بیماری های قلبی است. در چنین حالتی فرد برای یک لحظه گذرا احساس می کند جلوی چشمش سیاه شده و ممکن است زمین بخورد. البته ممکن است این حالت خیلی کوتاه و گذرا باشد و احساس افتادن هم به همراه نداشته باشد. گاهی اوقات نیز ممکن است این حالت شدید باشد و فرد فرصت اینکه دستش را به جایی بگیرد نداشته باشد و به صورت گذرا بیهوش شود. هنگام سیاهی رفتن چشم توصیه می شود یک جا بنشینید و پاهای خود را در شکم تان جمع کرده و دستان تان را مشت کنید. اگر هم شرایط فراهم بود دراز بکشید و پاهایتان را بالا نگه دارید.
دکتر محمدرضا مهاجری/ فوق تخصص غدد، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
یعنی فشارم بالا رفته؟
افزایش فشارخون به صورت سردرد، سرگیجه و حالت تهوع خود را نشان می دهد. کسانی که دچار این حالت می شوند بلافاصله باید فشارخون شان را چک کنند. اگر بالا بودن فشارخون تایید شود باید درمان های لازم که عمدتاً درمان های دارویی است همچنین کاهش مصرف نمک در نظر گرفته شود تا فشار پایین بیاید و به حد طبیعی برسد. بی توجه به افزایش فشارخون در طولانی مدت حتی می تواند با سکته های قلبی و مغزی و درگیری عصبی چشم و مشکلات کلیوی همراه باشد. از آنجایی که فشارخون بالا در بیشتر وقات علامت دار نیست به عنوان قاتل بی سروصدا از آن نام برده می شود. بسیاری اوقات فشار بالاست و بیمار علامتی ندارد، بنابراین پیگیری هم هم نمی کند و همین مسئله باعث می شود به تدریج دچار عارضه شود. در لحظه ای که فشارخون بالاست توصیه می شود فرد استراحت کرده و از عوامل استرس زا دوری کند. همچنین مصرف نمک را خیلی کم یا کاملاً قطع کند و به پزشک اورژانس مراجعه و از داروهایی استفاده کند که فشارش را پایین می آورد.
قندم افتاده!
کاهش قندخون علائم خاصی را ایجاد می کند که معمولاً خود فرد به خصوص افراد دیابتی تحت درمان می توانند آن را تشخیص دهند؛ از جمله ضعف، بی حالی، سرگیجه، تپش قلب، تعریق و لرزش دست ها. این علائم به این معنی است که قندخون فرد از حد طبیعی پایین تر رفته است و باید به سرعت یک ماده غذایی شیرین مثل شربت، آب نبات یا قند و… مصرف کند. در غیر این صورت ممکن است بعد از مدتی دچار کاهش سطح هوشیاری شود و حتی به کما برود. بیماران دیابتی حتماً باید این علائم را بشناسند و به آن اهمیت بدهند.
رنگم مثل گچ شده!
رنگ پریدگی می تواند علل مختلفی داشته باشد. رنگ پوست تا حدودی بستگی به میزان جریان خون عروق پوستی دارد. گاهی اوقات به علت انقباض عروق زیر پوستی، خون از زیر پوست به مرکز بدن جریان پیدا می کند و این موضوع باعث می شود پوست سفیدتر دیده شود. اسپاسم عروق زیر پوستی علل مختلفی می تواند داشته باشد. برای مثال داروهایی که در درمان فشارخون استفاده می شود، می توانند گاهی اوقات باعث رنگ پریدگی شوند. همچنین هنگام ترس به عنوان یک واکنش دفاعی، ترشح برخی هورمون ها افزایش پیدا می کند و باعث می شود عروق منقبض شده و خون به سمت عروق مرکزی بدن تغییر جریان پیدا کند. یعنی بدن با این کار خون را از جاهایی که کمتر واجب است به نقاط مهمتر می فرستد. علاوه بر این اگر بیمار به هر دلیلی خونریزی کرده باشد یا اینکه مشکل قلبی داشته باشد و فشارش پایین باشد، عروق سطحی به طور خودکار منقبض شده تا خون به سمت مراکز حیاتی بدن برود. در صورت وقوع رنگ پریدگی باید فشارخون اندازه گیری شود و به فرد آرامش داده شود و اگر هم به مراکز درمانی در دسترس باشند، بیماری بستری و تحت درمان قرار گیرد.
آب قند فشار را بالا نمی برد
افت فشارخون به دلایل مختلفی رخ می دهد؛ از علل قلبی گرفته تا کم کاری غدد فوق کلیوی و استفاده از داروهای فشارخون همگی ممکن است باعث افت فشار شوند. علائم افت فشار به صورت سرگیجه، تاری دید، ضعف، بی حالی، تهوع و حتی سردرد تظاهر می کنند. در این صورت باید فشارخون را اندازه گیری کرد و تغییر آن را از حالت خوابیده به ایستاده در نظر گرفت، یعنی باید یک بار در حالت خوابیده فشارخون چک شود و بعد فرد از جایش بلند شود و بایستد و یکی، دو دقیقه که گذشت مجدد فشار را در حالت ایستاده چک کند تا مشخص شود آیا واقعاً افت فشارخون وجود دارد یا خیر. بیماری که دچار سرگیجه و افت فشارخون شده، بهتر است دراز بکشد و ترجیحاً پاهایش را بالاتر از بدنش قرار دهد تا خون به سمت مرکز بدن، قلب و مغز حرکت کند. این کار کمک می کند تا سرگیجه و تهوع بیمار کاهش یابد. بیمارانی که به کرات دچار این حالت می شوند اگر داروی فشارخون مصرف می کنند باید تحت نظر پزشک داروی شان را کم کنند و اگر دارویی استفاده نمی کنند بهتر است علت این مسئله را پیدا کنند. همچنین در لحظه افت فشار تا مشخص شدن علت آن می توان همراه با غذا از نمک بیشتری استفاده کرد. در مواقع خیلی حاد نیز به ندرت ممکن است لازم باشد از سرم های نمکی استفاده شود. یک باور غلط وجود دارد که براساس آن برای افت فشارخون آب قند می خورند. این کار تاثیر زیادی ندارد و اگر واقعاً افت فشارخون وجود داشته باشد اول از همه علتش باید پیدا و درمان شود. اگر هم قرار است در آن لحظه کاری کنند باید نمک غذایی بخورند نه آب قند.
ادامه مطلب ....
http://ift.tt/1zyK8V0
منبع:انجمن هاي سياسي مذهبي فرهنگي نورآسمان
تبادل لينك
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر